گرمای خانه‌های بسیاری از اقشار کم درآمد ترکیه در فصل سرما و حرارت گرمایش مرکزی بسیاری از مجتمع‌ها از ذغال سنگ یا به ترکی (کمور) تامین می‌شود. کمور ارزانترین سوخت فسیلی در ترکیه است.
سال‌های نخست زندگی در ترکیه، همانند اکثریت پناهجویان در خانه‌های قدیمی و ارزان حاشیه شهر زندگی می‌کردیم و وسیله گرمایش ما هم کمور بود.
زمستان دمای هوا در منطقه آناتولی ترکیه تا منفی بیست و پنج درجه زیر صفر پایین می‌رفت. دیوار خانه قدیمی ما به قطر نیم متر و با قطعات سنگ ساخته شده بود، از داخل پنجره را با پلاستیک سلفون قطور ایزوله می‌کرديم، اما بازهم یخ میزد و تنها چاره آن سرمای کشنده، همان کمور بود.
کمور خرد شده را در گونی های پلاستیکی می‌گرفتیم و برای آنکه خیس نشود در انبار روی هم میچیدیم. یک یا دو گونی آن را درون یک تشت پلاستیکی می‌ریختم تا برای استفاده در دسترس باشد.
بخاری کمورسوز یک استوانه فلزی با دری به صورت صحفه گرد چدنی است و یک سطل فلزی برای سوخت که درون آن قرار می‌گیرد.
هرروز حدود ساعت پنج بعدظهر با یک بیلچه فلزی باید دو سوم سطل را با کمور و باقی را با چوب و چند برگ کاغذ باطله پر می‌کرديم.
ذغال سنگ درجه اشتعال بالایی دارد و برای روشن کردن آن نیاز به مقداری چوب و کاغذ برای ایجاد آتش و حرارت اولیه است. معمولاً همیشه همراه گونی های کمور، یک یا دو گونی چوب خرد شده هم می‌گرفتیم.
عصر و نزدیک‌های غروب در روزهای سرد، بدترین زمان برای آمد و شد و آلوده‌ترین ساعت در کشور ترکیه است. سرتاسر شهر و کوچه‌ها و بام خانه‌ها پوشیده از دود سفید و سمی کمور نیمسوز دودکش خانه‌هایی است که برای پیشواز شب و گرم‌کردن اتاق، آتش بخاری کمورسوز خود را روشن کرد‌ه‌اند.
ذغال سنگ پس از اشتعال کامل، حرارت زیادی تولید می‌کند. گاهی این حرارت آنقدر زیاد است که تا فاصله دو متری بخاری هم نمیشد نزدیک شد و پوست صورت آدم را می‌سوزاند.
سوختن کمور تا نیمه‌شب ادامه داشت و گرمای آن به تدریج تا ساعت سه و چهار بامداد تمام می‌شد.
هر روز صبح نخستین کار روزانه تخلیه خاکستر برجای مانده از سوختن کمور در سطلی بیرون از خانه بود.
اما همیشه اوضاع وفق مراد نیست، کمور گازهای سمی و کشنده از خود متصاعد می‌کند، به‌ویژه اگر کامل نسوزد یا دودکش گرفتگی و مشکل داشته باشد...
متاسفانه هرسال چند صد نفر در ترکیه بخاطر استنشاق گازهای سمی ذغال سنگ جان خود را از دست می‌دهند که اکثریت از خانواده‌های کم درآمد ترکیه و پناهجویان هستند.
ف.ش
٩ دسامبر ٢٠٢١
هامبورگ
No comments:
Post a Comment